Czy pies się poci? Sprawdź, jak działa termoregulacja u psów!
Czy pies się poci?
Pocenie się to efektywny sposób regulacji temperatury ciała u ludzi. Pot wydzielany jest przez epokrynowe gruczoły potowe znajdujące się niemal na całej powierzchni ciała, a parująca ze skóry woda pozwala na oddanie do otoczenia nadmiaru ciepła, chroniąc człowieka przed przegrzaniem podczas upału. Natomiast psy nie pocą się podobnie jak ludzie - na ich skórze dominują bowiem gruczoły apokrynowe, których zadaniem jest głównie wydzielanie feromonów i które nie biorą udziału w procesie termoregulacji. Znacznie ograniczona liczba gruczołów potowych sprawia, że psy nie pocą się całym ciałem. Nie znaczy to jednak, że wcale się nie pocą!
Gdzie znajdują się gruczoły potowe u psów?
Psy posiadają jedynie kilka gruczołów potowych epokrynowych. Zlokalizowane są one między opuszkami palców i to właśnie one sprawiają, że podczas upałów psy zostawiają po sobie mokre ślady łap na chodniku lub na podłodze. Niestety nie są one w żaden sposób oddać nadmiaru ciepła z organizmu. Z tego względu psy dość słabo radzą sobie z utrzymaniem prawidłowej temperatury ciała w trakcie upałów. Wykształciły jednak inne sposoby na termoregulację, choć nie są one tak skuteczne.
Jak pies reguluje temperaturę ciała w czasie upału?
Podstawowym sposobem na ochłodzenie psiego organizmu jest oddawanie nadmiaru ciepła poprzez rozszerzanie się naczyń krwionośnych. Powiększone naczynia krwionośne w uszach i na pysku zwiększają ilość krwi płynącej bliżej skóry, dzięki czemu krew ta może trochę się schłodzić. By proces ten był bardziej efektywny, konieczne jest dokładne wyczesanie z pupila nadmiaru martwego podszerstka. Pozwoli to na lepszą cyrkulację powietrza przy skórze czworonoga. Nie zaleca się natomiast golenia psiego futra - jego zadaniem jest ochrona skóry psa przed poparzeniem przez promienie słoneczne. Drugim mechanizmem termoregulacji u psów jest dyszenie - otwarcie pyska i wystawienie języka umożliwia parowanie śliny, co działa na podobnej zasadzie jak ludzkie pocenie się. Dlatego można się spotkać ze stwierdzeniem, że "psy pocą się językiem". Schładzanie się poprzez ziajanie jest trudne dla psów ras brachycefalicznych (o płaskim pysku), gdyż skrócone drogi oddechowe i pysk utrudniają swobodne dyszenie. Z tego względu mopsy, buldożki francuskie czy boksery znoszą upały znacznie gorzej, niż czworonogi o długich pyskach.
Podczas wysokich temperatur czworonogi mogą korzystać także z innych sposobów na ochładzanie krwi krążącej w skórze i wewnątrz pyska. Są to miedzy innymi:
- picie chłodnej wody,
- wylegiwanie się na zimnym podłożu,
- kąpiele w wodzie.
Niestety wszystkie te mechanizmy nie są zbyt wydajne i w dużej mierze zależą od sprzyjających warunków środowiska. Sprawia to, że domowe czworonogi są wyjątkowo podatne na udar cieplny. Dodatkowy problem stanowi fakt, że prawidłowa temperatura ciała psa waha się w granicach 38-39 stopni Celsjusza, a już przy 41 stopniach dochodzi do ścinania się białka w organizmie. Niewielki wzrost ciepłoty ciała może więc stanowić poważne zagrożenie dla życia psiaka.
Jak chronić psa przed przegrzaniem?
Choć pies nie jest w stanie chłodzić się poprzez pocenie, to zapewnienie mu sprzyjających warunków może sprawić, że zwierzak dobrze zniesie nawet bardzo gorące lato. Obowiązkiem każdego opiekuna psa jest więc:
- zapewnienie pupilowi stałego dostępu do świeżej wody - w upalne dni należy zabierać ze sobą na spacer butelkę z wodą i składaną miskę dla psa, a do domu warto zakupić miskę z wkładem chłodzącym,
- ograniczenie psu wysiłku fizycznego w czasie upału - podczas wysokich temperatur należy unikać długich spacerów i intensywnych zabaw,
- udostępnienie swojemu pupilowi zacienionego, chłodnego miejsca do odpoczynku – np. garażu lub kuchni wyłożonej zimnymi kafelkami,
- umożliwienie psu wykąpanie się w wodzie.
Dodatkowym wsparciem dla zwierzaka podczas upałów mogą być także suplementy zmniejszające ryzyko przegrzania. Preparaty takie mogą przynieść psu szybką ulgę nawet w bardzo gorący dzień i pozytywnie wpłyną na jego aktywność.
Należy również pamiętać, że psy regulują temperaturę swojego ciała poprzez dyszenie - muszą mieć możliwość szerokiego otworzenia pyska i wysunięcia języka. Dlatego jeśli pies musi mieć założony kaganiec (np. w autobusie czy pociągu) nie może to być kaganiec weterynaryjny, który jest ciasno owinięty na pysku psa. Znacznie bezpieczniejszym wyborem będzie kaganiec fizjologiczny w kształcie koszyka i dobrany tak, by zwierzak mógł w nim swobodnie dyszeć i pić wodę.
Opiekunowie czworonogów muszą także znać objawy udaru cieplnego u psa i wiedzieć, kiedy należy zabrać psa do lekarza weterynarii. Pierwsze objawy przegrzania u psa obejmują:
- ciężkie dyszenie,
- ślinotok,
- wzmożone pragnienie,
- przeszklony wzrok,
- pociemnienie języka i dziąseł.
W takiej sytuacji opiekun musi umieścić swojego psa w chłodnym miejscu i podać mu świeżą wodę do picia. Jeśli psiak zemdleje, zacznie wymiotować lub dostanie drgawek, należy natychmiast schłodzić psa, przykrywając mu kark i pachy ręcznikiem zamoczonym w chłodnej wodzie oraz układając na chłodnym podłożu (na przykład na kafelkach lub na macie chłodzącej). Po ustabilizowaniu temperatury ciała psa należy skontaktować się z lekarzem weterynarii i zabrać czworonoga do najbliższej lecznicy.
Autor:
Aleksandra Prochocka