Kocimiętka. Co to jest i jak działa na kota?
Jeszcze do niedawna mało znana, lecz w ostatnich latach kocimiętka bardzo zyskała na popularności jako atrakcyjna roślina ogrodowa oraz wabik na koty i specyficznych właściwościach. To najbardziej znana roślina wśród kociarzy, która dzięki tajemniczej substancji wprowadza mruczka w stan zabawy, zachęca do aktywności, poprawia humor, wprawia kota w euforyczny stan. Co takiego ma w sobie kocimiętka i dlaczego tak działa na koty? Czy koty lubią kocimiętkę? W dzisiejszym artykule wyjaśniamy - jak działa kocimiętka na kota.
Kocimiętka – co to jest
Kocimiętka to dekoracyjna bylina ogrodowa, ze srebrno-szarymi omszałymi listkami, kształtem przypominającymi nieco liście mięty. Kwitnie na fioletowo, błękitno, biało lub różowo. Tworzy krzaczki, które, w zależności od odmiany, osiągają od ok. 30 - 45 cm, a nawet do metra wysokości. Kocimiętka naturalnie występuje w strefie umiarkowanej Europy, Azji oraz na północy i na obszarach górskich Afryki. Rozróżniamy ponad 200 gatunków tej rośliny, jednak w Polsce na ogół spotyka się jedynie kilka z nich:
- kocimiętkę Faassena (łac. Nepeta x faassenii) – dorastającą do 30–45 cm wysokości, o lawendowoniebieskich, różowych lub białych kwiatach,
- kocimiętkę żyłkowaną (łac. Nepeta nervosa) – dorastającą do około 30 cm wysokości, o błękitnoniebieskich kwiatach,
- kocimiętkę właściwą (łac. Nepeta cataria) – dorastającą do 45–120 cm wysokości.
Kocimiętka to roślina wieloletnia, łatwa w uprawie, charakteryzująca się dużą odpornością na niskie temperatury powietrza. Wymaga jednak dużo słońca, dlatego można ją posadzić w doniczce i postawić na balkonie czy parapecie. W związku z zawartością olejków eterycznych, takich jak cytrol, geraniol czy tymol, a także nepetalakton, kocimiętka odgrywa znaczącą rolę w ziołolecznictwie, kosmetyce i w produkcji repelentów przeciw owadom. Jednak lubiana jest szczególnie przez kociarzy. Nieraz się słyszy niezwykłe historie jak działa kocimiętka na kota, tylko dlaczego tak się dzieje?
Jak działa kocimiętka na kota?
Kociarzom nie trzeba specjalnie tłumaczyć jak działa kocimiętka na kota, jednak inni mogą się zastanawiać, o co tyle szumu. Kocimiętka wydziela bardzo charakterystyczny zapach, który nie każdemu odpowiada. Jednakże słabość do kocimiętki wykazują koty, dla których zapach ten jest niezwykle atrakcyjny. Mówi się, że koty w okresie rozrodczym najsilniej reagują na roślinę, z kolei koty poddane sterylizacji lub kastracji, koty starsze oraz kocięta przed trzecim miesiącem życia reagują na kocimiętkę znacznie słabiej, a nieraz w ogóle. Jak potwierdzają badania, ⅔ populacji kotów reaguje na specyficzną woń kocimiętki, tymczasem pozostałe koty w ogóle nie są zainteresowana tym zapachem, co wynika z uwarunkowań genetycznych. Jeżeli przodkowie naszego kota nie reagowali euforycznie na woń kocimiętki, to nasz kot również nie będzie przejawiał większego zainteresowania. Już wiemy jak działa kocimiętka na mruczka, tylko dlaczego tak się dzieje? Dlaczego kocimiętka działa na koty?
Dlaczego kocimiętka działa na koty?
To udowodnione, że woń kocimiętki działa na niektóre koty, pytanie jednak dlaczego kocimiętka działa na koty? Prawdopodobnie wszystkie kotowate, a więc koty wolnożyjące i te domowe oraz te dzikie (lwy, pumy) itp. są wprowadzane w stan euforii przez składnik zawarty w kocimiętce - nepetalakton. Tajemnica tej substancji tkwi w budowie chemicznej, przypominającej kocie feromony roznoszone przez koty poprzez oznaczanie terenu moczem. Nepetalakton wykazuje działanie przyciągające na koty, natomiast odstraszające na muchy, mszyce i komary, stąd kocimiętka jest tak chętnie uprawiane w przydomowych ogrodach, balkonach i działkach.
Nepetalakton - magiczna substancja kocimiętki
Nepetalakton należy do lotnych irydoidów i oddziałuje na zachowanie kotów. Koty wyczuwają nepetalakton za pomocą narządu Jacobsona, umieszonego po obu stronach przegrody nosowej mruczka, zawierającego receptory feromonów. Czułe na działanie kocimiętki koty wyczuwają feromon i kierują się zapachem do jego źródła. Gdy znajdą się w miejscu, w którym aromat jest najsilniejszy, zaczynają się zachowywać dość specyficznie. Zaczynają się tarzać, lizać, drapać, ocierać o roślinę, podskakiwać, intensywnie miauczeć i mruczeć. Taki stan euforii u kotów trwa zwykle około 10 minut i przypomina zachowanie kotek i kocurów w trakcie rui. Potem upojenie mija na dłuższy czas i wówczas koty stają się odporne na ponowne działanie feromonu. Wrażliwość na działanie kocimiętki na koty powraca po kilku godzinach.
Działanie kocimiętki na koty
Kocimiętka nie jest uzależniająca, ani trująca. A stosowana doustnie wykazuje właściwości uspokajające. Działanie kocimiętki na koty wykorzystują weterynarze jako preparat odstresowujący dla mruczków. Środki zawierające kocimiętkę uspokajają i rozluźniają zwierzęta. Co więcej, stosuje się je, aby zachęcić koty do nowej zabawki, drapaka, legowiska dla kota, nowej kuwety, czy oswoić z nowym transporterem. Pamiętajmy, że posadzenie kocimiętki w przydomowym ogródku wiąże się z tym, że nasz mruczek lub inne okoliczne koty swobodnie przemieszczające się mogą chcieć skorzystać z zabawy z naszą kocimiętką ;) w wyniku czego mogą roślinę uszkodzić.
Autor: Marta Szwajkiewicz-Puza